Lieve mensen,

Vrijdagmiddag was ik nog even bij een wat ouder echtpaar op bezoek. De vrouw des huizes had in de ochtend de krulspelden laten zetten. Toen ik kwam zat het netje er nog omheen om de zaak in fatsoen te houden. Ik zei: ‘u ziet er netjes uit, met het netje.’ We konden er wel om lachen. En inderdaad vroeger moest je er keurig uitzien voor de zondag aanbrak. Dat is nu wel anders. Gaten in de broek is geen teken van armoede, maar van modebewust zijn. En het haar hoeft ook niet meer zo nodig in de krul.

Afgelopen weekend zag ik nog even een programma over de jaren tachtig. Dat was de tijd dat wij verkering hadden, trouwden en ons eerste kind geboren werd. Het verbaasde me dat ik blijkbaar ook wel veel gemist had aan trends. Wat ik me nog goed herinnerde was de grote werkloosheid en de maatschappelijke onrusten over een mogelijke inval van de Russen en het afvuren van de gevreesde kernbom. Op ’t Harde heb ik vroeger nog eens meegelopen met zo’n betoging. Wist ik werkelijk waar het over ging? Een populair liedje uit die tijd was: “Voordat de bom valt. Werken aan mijn toekomst. Voordat de bom valt. Ik ren door mijn aals je haar maargenda. Voordat de bom valt. Veilig in het ziekenfonds, voordat de bom valt. En als de bom valt, lig in in mijn nette pak…”

De tijden veranderen en dat is maar goed ook. Mensen zeggen wel: de goede oude tijd van vroeger. Het was wel ‘de oude tijd’, maar of het zoveel beter was dan nu dat betwijfel ik. Misschien hadden mensen meer tijd om even bij elkaar op bezoek te gaan, maar onrust en drukte is er altijd al geweest. De oude woestijnvaders schreven al over het ontvluchten van het drukke leven in de stad. Drukte en onrust is van alle tijden.

Vorige week hoorde ik een psychiater zeggen ‘De afstand is enorm bepalend voor de waarneming’. Over die uitspraak heb ik al heel wat zitten mijmeren. Als je ver van een schilderij afstaat, vallen andere zaken op dan wanneer je er met je neus bovenop staat. Ook het volgende is waar: Hoe je de dingen die in je leven gebeuren ervaart, heeft alles te maken met afstand. Als je afstand neemt, kun je het verhaal zien. Dan heb je overzicht. Zit je er kort bovenop dan heb je dat niet. Dan ben je, zeg maar, een onderdeel van het geheel en mis je de helicopterview. Stel je voor dat je in een persoonlijke crisis ziet, dan zie je zelf niet waar je bent en weet je ook de uitgang niet te vinden. Het is dan goed om hulp te krijgen van iemand die met een gepaste afstand jou helpt om stappen te zetten in de richting van verbetering. In de opleiding tot predikant leerde ik bij het vak pastoraat al dat de pastor een goed evenwicht moet vinden tussen ‘distantie en nabijheid’. Distantie betekent ‘afstand’. Als pastor moet je zeker dichtbij mensen kunnen zijn, maar ook weer niet te dichtbij. Enige afstand helpt om de ander nabij te zijn.

Vandaag is het de eerste van de maand februari. We herdenken de Watersnoodramp van 1953. In de nacht van 31 januari op 1 februari. Een ongelukkige samenloop van omstandigheden zwiepte het water tot ongekende hoogten. De dijken hielden het niet en een ware catastrofe trof ons land. Meer dan 1800 mensen verdronken in het kolkende water. Tienduizenden dieren kwamen om het leven en dorpen werden weggespoeld. Als je daar dan weer even aan denkt, laat je het wel te klagen over de regen van het afgelopen weekend.

Ik sluit graag af met een mooi spreuk.

Kijk verder dan wat iemand vandaag is. Zie wat hij morgen kan worden. Hartelijke groet ds. Wouter